Yaz lastiklerinin malzemesi 7 °C’ın altındaki sıcaklıklarda sertleştiği için yola tutunması azalmaktadır.
Kış lastiklerinin ise, özel profillerinin yanısıra, üretildikleri Silica esaslı malzeme daha yumuşaktır ve 7 °C’ın altındaki soğuk hava şartlarında kuru asfalt, kar ve buzda tutunmayı artırmaktadır.
KIŞ LASTİĞİ SEMBOLÜ
Kış lastiği ile ilgili RMA (Rubber Manufacturers Association) ve ASTM (American Society for Testing and Materials) şartlarını sağlayan lastikler yandaki sembolü kullanabilirler.
“Bu sembolü taşıyan lastikler Kış Lastiğidir” diyebiliriz.
KIŞ LASTİĞİ
Kış Lastiği Sembolü / M+S
Profil derinliği en az 4mm
KAR LASTİĞİ VAR MI?
HAYIR! “Kar Lastiği” yoktur , Kış Lastiği vardır !
Her ne kadar İngilizce konuşulan ülkelerde, örneğin ABD’de, isim olarak “Snow Tyre” kullanılsa da “Kar Lastiği” diye ayrı bir Lastik Sınıfı yoktur.
Kış Lastiğine “Kar Lastiği” denilmesi doğru değildir.
Kış Lastiğine “Kar Lastiği” yakıştırması “sadece kar üzerinde kullanılabilen” veya “kar üzerinde Kar Zinciri kullanılmasını gerektirmeyen” gibi yanlış anlamalara neden olmaktadır
Öte yandan bazı ucuz Kış Lastiği markalarının kar üzerindeki sonuçlarının diğer rakip pahalı markalardan daha iyi, fakat kuru ve ıslak yolda belirgin şekilde kötü olması, bu zayıflığı olan lastiklerin “Kar Lastiği” olarak satılması bir “Pazarlama Stratejisi” olarak da değerlendirilebilir.
LASTİK ÜZERİNDEKİ BİLGİLER
1.) Reifenhersteller (Marke)
2.)Profilbezeichnung / Reifentyp
3.) Reifenquerschnittsbreite in mm
4.) Verhältnis Reifenhöhe zu Reifenbreite in %
5.) Radialstreifen
6.) Felgendurchmesser in Zoll
7.) Kennzahl für die Reifentragfähigkeit
8.) Geschwindigkeits-Symbol
9.) Tubless (Schlauchloser Reifen)
10.) Departement of Transportation (Prüfung nach FMVSS 119, US-Standart
11.) Herstelldatum ab 2000 (XX = Woche, X = Jahr, = 10. Dekade) Bisher (XX = Woche, X = Jahr = 9. Dekade)
12). Abnutzungsanzeiger (1.6 mm)
13). Zusatzbezeichnung für Reifen mit erhöhter Tragfähigkeit (bisher reinforced = rf)
14) Hinweis auf Wintertauglichkeit für Winter- und Ganzjahresreifen
15).KIŞ LASTİĞİ logosu (RMA US-Standard)
16).Zertifikat der Bauartprüfung ECE-norm 30 E2 = Prüfland Frankreich (E14 = Schweiz)
17).Homologation gemäss Bestimmung 92/23/EEC e2 = Prüfland Frankreich (gleichbedeutend mit ECE-norm 30)
AB’DE KIŞ LASTİĞİ ZORUNLULUĞU
YOLDA KIŞ LASTİĞİ DENETİMİ
YOL KENARINDA LASTİK DENETİMİ
ÖLÇÜSEL DENETİM
PROFİL DERİNLİĞİ DENETİMİ
ALMANYA’DA YOL KENARI ARAÇ ve LASTİK DENETİMİ
ARAÇ DENETİMİ LASTİK DENETİMİ
TÜRKİYE’NİN İKLİMİ
Sayılışlı Günler: Klimatolojik açıdan sayılışlı günler bilgisinin de çok önemi vardır.
Donlu günler sayısı :Doğu Anadolu´da sıcaklıklar yaklaşık 6 ay 0°C nin altına düşmektedir.
Karlı günler sayısı : Doğu Anadolu´da yılın 120 günü karla kaplıdır.
TÜRKİYE’NİN İKLİMİ ve KIŞ LASTİĞİ
TÜRKİYE’DE KIŞ LASTİĞİ
Türkiye’de Kış Lastiği mevzuatlarca henüz tanımlanmamıştır.
Karayolu Trafik Kanunu ve ilgili Karayolu Trafik Yönetmeliği gereği Karlı ve buzlu yollarda “bir takım Kar Zinciri bulundurulması” zorunludur.
Yaz veya Kış Lastiği takılı araçlara ne zaman Kar Zinciri takılması gerektiği Trafik Polisi ve Trafik Jandarmasının yetkisindedir.
Karlı yollarda Trafik yetkilileri Yaz Lastiği takılı araçlardan Kar Zinciri takmalarını isterken, Kış Lastiği takılı araçlardan bunu istemeyebilirler. Son yıllarda Lastiğinin tanınmasıyla bu uygulama artmıştır..
Kış Lastiği takılı olduğu görülmesine karşın , Trafik yetkilileri Kar Zinciri takılmasını isterse , sürücülerin kesinlikle bu karara uymaları gereklidir.
Trafik ve Sigorta mevzuatlarına eklenerek;
1)Kış Lastiği tanımının mevzuata girmesi,
2)Kış lastiğinin belli tarihlerde zorunlu olması,
3)Kışın karlı ve buzlu yollarda sigorta şirketleri tarafından istenmesi, gereklidir.
Kışın Kış Lastiği Zorunlu Olmalı!
Türkiye’de Kış Lastiği
Zorunluluğu için Öneriler
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 1
1Kasım - 31 Mart arasında , tüm motorlu karayolu araç sınıfları (M,N ve L ) için Kış Donanımı zorunludur.
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 2
Kış Donanımı; - Kış Lastiği : tüm tekerleklere takılmış , diş derinliği en az 4mm olan ve 6 yaşını geçmemiş Kış Lastiği Logosu ve M+S işareti olan lastikler ve - Cam Suyu için Don Önleyici Sıvı, demektir.
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 3
Kış Donanımı yanısıra , belirli güzergahlarda ve hava şartlarında Trafik zabıtasının talebi üzerine araçta Kar Zinciri bulundurmak ve talep edildiğinde takmak zorunludur.
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 4
Kışın Yol Kenarı Kış Lastiği denetimini kolaylaştırmak için araçlarda bu mevzuata uygun Kış Lastiği takılı olduğunu belgeleyen , lastikleri takan Lastik/ Araç Servisi tarafından doldurularak onaylanmış, “Kış Lastiği Denetim Belgesi” bulundurulması , Trafik denetimlerinde gösterilmesi ve maddi hasarlı trafik kazası sonrası “Kaza Tesbit Tutanağı” ile bir kopyasının verilmesi zorunludur.
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 5
Kış Lastiği zorunluluğuna uymayan araçlara ;
X TL Para Cezası + Y Ceza Puanı ,
Kış Lastiği olmadığı için trafiği aksatan veya usulsüz “Kış Lastiği Denetim Belgesi” bulunduranaraçlara ;
2X TL Para Cezası + 2Y Ceza Puanı
trafik cezası verilir.
Kış Lastiği Zorunluluğu için Öneri 6
Trafik kazasına karışmış Kış Lastiği takılı olmayan ,Kış Lastiği takılı fakat “Kış Lastiği Denetim Belgesi” bulunmayan veya usulsüz olan Kasko sigortalı araçlara hasar tazminatı ödenmez.
KIŞ LASTİĞİ TANIMI
Kışın zorunluluk getirilecek lastik tipi ve Kış Lastiği tanımı tam olarak yapılmalıdır.
Bu konuda Almanya’nın 2006’daki 1.düzenleme ve ardından Aralık 2010’da acilen yaptığı 2.düzenlemedeki hatalardan ders çıkarılmalıdır.
1.düzenlemede “Kış şartlarına uygun lastik” gibi muğlak bir tanım yapılmış ve büyük kavram karışıklığına neden olmuştur. Bu düzenleme “kavram karışıklığına neden olduğu” gerekçesiyle Kasım 2010’da bir yerel mahkeme kararıyla bozulmuştur.
Aralık 2010’da hükümet tarafından acilen yapılan 2.düzenlemede de , tahminen standart lastik olarak M+S takan SUV üreticilerinin etkisiyle, “M+S işareti olan lastikler ve 3.5t üzeri araçlara sadece çekiş olan tekerleklere takılması yeterlidir” gibi trafik güvenliği uzmanlarını hayal kırıklığına uğratan eksik bir düzenleme yapılmıştır.
Bu deneyimlerden yararlanarak, benzer hatalar yapılmamalıdır.
Araçlar, Coğrafi Bölge ve Tarihler
Ülkemizin iklim şartlarının coğrafi bölgelere göre değişiklik gösterdiği , aynı anda dört mevsimin yaşanabildiği gözönüne alınarak Ege ve Akdeniz kıyı şeridi dışındaki illerdeki M,N ve L sınıfı motorlu araçlar için tüm tekerleklerde 1 Kasım - 31 Mart arası zorunluluk getirilmelidir. Muafiyet illeri içinde olan araçlardan zorunluluk olan illere giden araçlar zorunluluk kapsamı içinde olmalıdır.
Mevzuatın Devreye Giriş Tarihi
Bu zorunluluğun gelecek kışa Kış Lastiği karaborsası oluşturmaması için bu bahar içinde kanunlaşması sağlanmalıdır. Aralık 2010’da Almanya’da yeni düzenleme ile Kış Lastiği zorunlu olduktan sonra lastik fiyatları 3 kat artmış.
Bu nedenle Türkiye´de Kış Lastiği zorunluluğunun 2012-2013 kışından önce açıklanması gerek.
En uygun zaman bu bahardır.
Kış Lastiği üretimi yaz aylarında (Haziran, Temmuz, Ağustos) yapıldığı için özellikle yerli lastik üreticilerinin hazırlık yapabilmesi için bahar aylarında kanun geçmelidir.
Aksi taktirde Çocuk Koltuğu zorunluluğunda olduğu gibi mevzuat kadük kalır ve uygulanmaz.
KIŞ LASTİĞİ DENETİMİ Kış Lastiği denetimi kolay olmalı.
Aralık 2010’da Almanya’da 2.düzenleme ile M+S veya M+S Kış Lastiği Zorunluluğu gelmesinin ardından Alman Polis Sendikası çok haklı olarak “işimiz başımızdan aşkın biz Kış Lastiği denetimi yapamayız” diye isyan etmişlerdir.
Karanlıkta veya kar içinde soğuk havada trafik zabıtası Kış Lastiği denetimi yapamaz, ancak belge üzerinden denetim yapar.
Dünyada bilinen bir benzeri olmayan ve Türkiye’ye özgü bir uygulama olacak olan “Kış Lastiği Denetim Belgesi” önerisi Trafik zabıtasının üzerine ilave bir iş yükü getirmemesi için düşünülmüştür.
SİGORTA MEVZUATI
Sigorta mevzuatı değiştirilmeli: Zorunluluk kapsamında olan illerdeki kazalarda Kasko tazminatı için Kış Lastiği ön şart olmalıdır. Herhangi bir kaza sonunda “Kaza Tesbit Tutanağı” ile birlikte “Kış Lastiği Denetim Belgesi” nin bir kopyasının verilme zorunluluğu olmalıdır.
Kaskolu bir aracın maddi hasarlı bir kazası sonrası Sigorta eksperinin araç üzerinde yapacağı hasar tesbiti sırasında
“Kış Lastiği Denetim Belgesi” ile aracın üzerindeki lastikleri karşılaştırabilir, usulsüzlük varsa hasar tazminatı red edilebilir.
EK TEDBİRLER ALINMALIDIR
Tüketiciler kalitesiz ve ucuz lastiklerden korunmalı: Alım gücü düşük kitlelerin ucuz ve kalitesiz lastiklerden korunması için, özellikle uzakdoğu kökenli lastikler için tedbir alınmalıdır.
Öte yandan tüketicilere kredi gibi olanaklar düşünülmelidir.
Makaleyi .pdf formatında indirmek için