2020 Eylül ayı TUİK verilerine göre Türkiye’de tescilli toplam 23 milyon 854 bin 820 adet karayolu taşıtı vardır. Bunların %54,1’i otomobil, %22.9’u da ticari araçlardır.

9 Şubat 2017’de 687 numaralı KHK ile 2918 sayılı Trafik Kanununa 65/A maddesi eklenerek “Yolcu ve Eşya taşıyan” ticari taşıtlara Kış Lastiği zorunluluğu getirildi. Ancak bu sırada binek otomobiller kapsam dışında kaldı. Toplam araçların içinde %22.9 paya sahip ticari araçlara zorunluluk getirilirken %54.1’lik paya sahip otomobillerin Kış Lastiği zorunluluğu dışında tutulması kışın trafik güvenliği açısından özel otomobilleri zincirin en zayıf halkası durumuna getirmiştir.                                                    

Önerilerimiz:

1) Zorunlu olmamasına karşın kışın özel otomobiller de 4 adet Kış Lastiği takmalıdır.   

2) Karlı havalarda Kar Zinciri bulundurulmalı ve görevlilerin talebi üzerine takılmalıdır,

3) Kışın takılması gereken lastik kanun 65/A'da "Kış Lastiği" olarak tarif edilmişken 1.4.2017 tarihli UDHB tebliğinde ise en az "M+S lastiği" şeklindedir. Herhangi bir test kriteri olmayan M+S Lastiği Kış Lastiği değildir. Önerimiz üzerinde Kış Lastiği (3PMSF Üç Tepeli Dağ içinde Kar Tanesi) logosu olan kış lastiklerinin tercih edilmesi ve zorunlu tutulmasıdır.

4) Kışın otomobil, minibüs, hafif ticari araçlar ve okul servislerinin tüm tekerlerine üzerinde Kış Lastiği logosu olan kış lastikleri takılmalıdır,

5) Mevzuata göre şehirlerarası otobüslerin sadece çeker dingiline M+S lastiği takılması yeterlidir. Özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu'ya gidecek otobüsler tüm tekerlerinde Kış Lastiği logosu olan lastikler takmalıdır,

6) TIR römorklarında Kış Lastiği zorunlu değil. Önerimiz römorkların en az 1-2 dingilinde M+S veya Kış Lastiği logosu olan lastiklerin kullanılmasıdır. Çağdaş çekicilerin ESP’li fren sistemleri kritik durumlarda römork frenine kumanda etmekte ve fren yaptırmaktadır. Yaz lastiği takılı römorkun kaygan zeminlerde frenleri bu müdahalelere yanıt vermeyecektir.

7) 2918 65/A Kış Lastiği mevzuatı otomobilleri de içerecek şekilde genişletilmelidir.

Bu değişiklik yapılıncaya kadar mevcut mevzuatla özel otomobillerde Kış Lastiği kullanımı yaygınlaşmalıdır. Türkiye’de zorunlu olmamasına karşın binek araçlarda Kış Lastiği kullanımının yaklaşık % 25-30 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bu oranın yüksek olmasında uzun dönem araç kiralama şirketlerinin önemli katkısı vardır. Bu sonuç ve çabalar kışın trafik güvenliği açısından umutları artırmaktadır.

“Kış Lastiği Risk Yönetimi”

Alpay Lök / Kışlastiği.com / 5 Kasım 2020